Hoe groot is de kans op een tweeling? Hoe ontstaat eeneiige of een twee-eiige tweeling? Lees hier alles over de factoren die hierbij een rol spelen.

Ontstaan van eeneiige en twee-eiige tweelingen

Er is nog weinig bekend over welke factoren een rol spelen bij het ontstaan van eeneiige tweelingen. Het spontaan zwanger worden van een eeneiige tweeling lijkt vooralsnog te berusten op toeval. Wel zijn er aanwijzingen dat bepaalde vruchtbaarheidsbehandelingen de kans op een zwangerschap van een eeneiige tweeling zouden kunnen vergroten, maar hoe deze relatie precies is, is nog onduidelijk.

Factoren

Bij twee-eiige tweelingen zijn zes factoren bekend die een rol spelen, te weten: ras, erfelijkheid, leeftijd, aantal kinderen, vruchtbaarheidbehandelingen en lengte/BMI van de vrouw:

• Ras: Mensen van het Negroïde ras hebben 2-4 maal vaker een tweeling dan mensen van het blanke ras. In Nigeria is de hoogste meerlingfrequentie te vinden, namelijk 40 op de 1000. In Nederland ligt die frequentie rond 16 op de 1000. De minste kans op een tweeling hebben mensen uit Latijns Amerika en Azië. Zo ligt in Japan de frequentie rond 6 op de 1000.
• Erfelijkheid: Onderzoekers vonden onlangs (april 2016) twee genetische ´spelfoutjes´, die leiden tot de meervoudige groei van follikels (eiblaasjes), die nodig is voor de ontwikkeling van twee-eiige tweelingen. Die ´spelfoutjes´ liggen beiden in gebieden die te maken hebben met de eisprong. Eén ligt bij het gen voor ‘follikel-stimulerend hormoon’, dat betrokken is bij de rijping van het eitje. Met een variant van dat gen heeft een vrouw 18 procent meer kans op een twee-eiige tweeling. De ander ligt in een gen dat waarschijnlijk mede bepaalt hoe de eileiders op het hormoon reageren. Deze variant verhoogt de kans op een twee-eiige tweeling met 9 procent. Een vrouw die beide varianten heeft, heeft een 29 procent hogere kans.
  Klik hier voor: Nieuwsbericht `Tweeling-genen`2 mei 2016 Volkskrant , Klik hier voor: Nieuwsbericht ´Tweelinggenen´, 28 april 2016, NRC
  Zowel de vader als de moeder kan zo´n gen door geven aan de kinderen. Als één van de ouders drager is, wordt 50% van de kinderen drager. Alleen dochters van een drager hebben een verhoogde kans om zwanger te worden van een tweeling. Als een zoon drager is, heeft hij zelf niet een hogere kans om vader te worden van een tweeling. Hij kan wel weer genen doorgeven aan een dochter, die dan wel weer een verhoogde kans heeft op een zwangerschap van een tweeling. Dat gegeven maakt dat het voorkomen van tweelingen een generatie kan overslaan.
• Leeftijd: Hoe hoger de leeftijd van de moeder bij haar eerste zwangerschap, hoe groter de kans is dat dit een meerlingzwangerschap betreft. Voor moeders ouder dan 35 jaar is die kans naar schatting 2,5 keer zo hoog als voor moeders jonger dan 25 jaar. De kans op het krijgen van een tweeling voor een 25-jarige vrouw is ongeveer 1 op 90 en voor een 40-jarige vrouw 1 op 60. Bij vrouwen boven de 35 jaar komt namelijk minder vaak een eicel vrij, maar wel vaker twee (of meer) tegelijk.
  Aantal kinderen: Hoe meer kinderen een vrouw al gekregen heeft, hoe groter de kans op een twee-eiige tweelingzwangerschap is. Als een vrouw eerder spontaan zwanger was van een twee-eiige tweeling dan is er 10% kans om bij een volgende zwangerschap opnieuw een tweeling te krijgen. De kans dat haar dochter een tweeling krijgt is 5%
• Vruchtbaarheidsbehandelingen: Het stimuleren van de groei van meerdere eicellen (ovulatie-inductie) en het terugplaatsen van meerdere bevruchte eicellen (bij IVF of ICSI) vergroten ook de kans op een twee-eiige tweelingzwangerschappen. De kans op een meerlingzwangerschap na ovulatie-inductie en IVF is ongeveer 10-25%. Het aantal meerlingen door IVF/ICSI is de laatste jaren afgenomen, omdat minder vaak twee bevruchte eicellen worden teruggeplaatst.
• Lengte en BMI: Langere vrouwen en vrouwen met een BMI boven de 30 hebben een verhoogde kans op het krijgen van een twee-eiige tweeling. Dit wordt waarschijnlijk veroorzaakt door een hormoon dat de gevoeligheid van de eierstokken vergroot, waardoor meerdere eicellen tegelijk vrijkomen.